In jouw werk komt het vaak aan op presteren. Maar er is een belangrijk verschil tussen werken vanuit jouw natuurlijke talent en jezelf constant pushen om te presteren. Wanneer jij talent ontwikkelt vanuit jouw natuurlijke kracht, ontstaat er iets bijzonders: jij presteert niet alleen beter, maar groeit ook nog eens sneller in jouw carrière. In dit artikel ontdek jij hoe jij de stap maakt van presteren naar excelleren door jouw talent bewust te ontwikkelen.
Het verschil tussen prestatiekracht en natuurlijk talent
Prestatiekracht is aangeleerd gedrag dat jij inzet om te voldoen aan verwachtingen – als een goed passend pak: professioneel en functioneel, maar iets wat jij ‘aantrekt’. Jouw natuurlijke talenten daarentegen zijn als jouw eigen huid: authentiek, moeiteloos en onlosmakelijk verbonden met wie jij bent.
Neem bijvoorbeeld Lisa, een ervaren manager. Zij is uitstekend in data-analyse omdat zij daar jaren ervaring mee heeft. Haar échte talent ligt in het inspireren en verbinden van mensen. In stressvolle situaties merkt zij dat de data-analyse haar energie kost, terwijl zij juist opleeft in brainstormsessies met haar team.
Waarom prestatiekracht jou in de steek laat
Om te begrijpen hoe jij jouw talent kan ontwikkelen, is het essentieel om te snappen waarom prestatiekracht vaak tekortschiet, vooral onder druk. Het is als een masker dat jij opzet – prima voor korte optredens, maar niet voor de lange termijn.
De mechaniek van aangeleerd gedrag
Prestatiekracht is aangeleerd gedrag dat wij ontwikkelen om aan verwachtingen te voldoen. In jouw werk kan dit lange tijd goed gaan, maar er is een keerzijde:
Onder normale omstandigheden:
- Jij weet wat er van jou verwacht wordt
- Jij hebt aangeleerde routines en scripts
- Jij kan jouw gedrag bewust sturen
- Jij presteert ‘naar behoren’
Maar door stress:
- Jouw bewuste controle neemt af
- Stress put jouw energiereserves uit
- Jij kan jouw gedrag niet meer bewust sturen
- Jij presteert niet naar behoren
Sarah, een salesmanager, herkent dit patroon: “Van nature ben ik een verbinder, maar ik had mezelf aangeleerd om tijdens onderhandelingen heel assertief en direct te zijn. Meestal werkte dit goed, maar tijdens een cruciale deal waarin veel op het spel stond, merkte ik dat dit gedrag juist averechts werkte – de deal ging niet door.”
Bij Enspireon zien wij dit keer op keer terug. Onze jarenlange ervaring met talentontwikkeling*) laat zien dat mensen die vanuit hun natuurlijke kracht werken niet alleen betere prestaties leveren, maar ook meer voldoening uit hun werk halen. Dit verschil wordt vooral duidelijk in uitdagende situaties – juist op de momenten die er écht toe doen.
De energiekosten van aangeleerd gedrag
Het constant moeten presteren vanuit aangeleerd gedrag heeft een prijs:
- Mentale belasting
- Jij moet voortdurend bewust nadenken over jouw gedrag
- Spontane reacties moeten worden onderdrukt
- Jij bent continu bezig met jouw prestaties
- Fysieke impact
- Verhoogde stressniveaus
- Snellere vermoeidheid
- Verminderde veerkracht
- Emotionele tol
- Gevoel van onechtheid
- Verminderd werkgeluk
- Continue twijfel aan jezelf
De valkuilen bij talent ontwikkelen
Veel professionals lopen het risico zich te blijven richten op het versterken van hun prestatiekracht. Dit gebeurt vaak omdat:
- Zij geloven dat ‘hard werken’ betekent dat jij vooral aan jouw zwakke punten moet werken.
- Zij zijn gewend geraakt aan waardering voor aangeleerd gedrag.
- Zij zien hun natuurlijke talenten als vanzelfsprekend en daardoor onvoldoende benutten.
Thomas, een financieel adviseur, deelt: “Ik was zo gefocust op het verbeteren van mijn aangeleerde gedrag dat ik vergat waar mijn echte kracht ligt: in één-op-één adviesgesprekken. eenmaal daar van bewust, maakte mijn persoonlijke groei ineens een enorme sprong vooruit.“
De reis naar authentiek talent
Herinner jij een moment waarop alles moeiteloos ging en jij helemaal in jouw element was. Dat gevoel van natuurlijke kracht, dát is waar jij naartoe wilt werken. Bij Enspireon zien wij dagelijks hoe mensen opbloeien wanneer zij dit ontdekken. De reis van aangeleerd gedrag naar jouw echte talent is als het ontdekken van een nieuwe kant van jezelf – een kant die altijd al aanwezig was, maar misschien verborgen onder lagen van aangeleerd gedrag.
Het verschil voelen
Het verschil tussen aangeleerd gedrag en natuurlijk talent is vaak subtiel, maar duidelijk merkbaar. Waar aangeleerd gedrag energie kost en voelt als iets wat ‘moet’, geeft werken vanuit jouw natuurlijke talent jou juist energie. Het verschil wordt vooral zichtbaar onder druk: waar aangeleerd gedrag vaak verzwakt, komt jouw natuurlijke talent juist sterker naar voren.
Neem bijvoorbeeld een presentatie. Wanneer jij dit doet vanuit aangeleerd gedrag, ben jij vooral opgelucht als het voorbij is. Maar wanneer presenteren een natuurlijk talent is, geniet jij van het moment zelf en groei jij in jouw kracht naarmate de druk toeneemt.
Je verborgen talenten ontdekken
Het ontdekken van jouw natuurlijke talent begint vaak bij de kleine dingen. Het zijn die momenten waarop jij zo opgaat in jouw werk dat jij de tijd vergeet, of wanneer anderen jou complimenteren over iets wat voor jou zo vanzelfsprekend voelt dat jij het bijna wegwuift. “Dat kan toch iedereen?” is vaak een teken dat jij op het spoor bent van een natuurlijk talent.
Bij Enspireon zien wij in de praktijk vaak dat natuurlijke leiders zich niet bewust zijn van hun talent. Ze organiseren ‘gewoon even’ een succesvol project of brengen ’toevallig’ de juiste mensen bij elkaar. Juist in die vanzelfsprekendheid schuilt vaak een natuurlijk talent.
Ruimte maken voor groei
Zodra jij jouw natuurlijke talenten hebt herkend, is de volgende stap ze bewust te ontwikkelen. Dit betekent niet dat jij meteen jouw hele werkweek moet omgooien. Begin klein: zoek projecten waar jij een specifiek talent kunt inzetten of vraag om taken die aansluiten bij jouw natuurlijke kracht.
Door bewust momenten te creëren voor reflectie en experiment, ontdek jij steeds meer mogelijkheden. Bouw daarnaast een netwerk op van mensen die jouw talenten herkennen en jou aanmoedigen om ze verder te ontwikkelen. Zij kunnen jou helpen kansen te zien die jij zelf misschien over het hoofd ziet.
Het mooie is dat talentontwikkeling een zelfversterkend proces is: hoe meer jij jouw natuurlijke kracht inzet, hoe duidelijker het wordt waar jij echt goed in bent en hoe meer energie jij krijgt om hierin verder te groeien.
Praktische stappen voor persoonlijke groei
- Begin met observatie: Houd eens een week lang bij welke activiteiten jou energie geven en welke energie kosten.
- Experimenteer bewust: Zoek naar kleine mogelijkheden en gelegenheden om jouw natuurlijke talenten vaker in te zetten, zelfs binnen jouw huidige rol.
- Verzamel feedback: Vraag anderen wat zij als jouw natuurlijke talenten zien – vaak zien zij wat voor jou vanzelfsprekend is.
- Ontwikkel gericht: Kies ontwikkelactiviteiten die jouw talenten versterken, niet alleen jouw aangeleerd gedrag verbeteren.
Van inzicht naar actie
Het ontwikkelen van jouw talent is geen eindbestemming maar een doorlopend proces van:
- Experimenteren met nieuwe manieren om jouw kracht in jouw werk in te zetten
- Leren van wat wel en niet werkt
- Jouw talent steeds verfijnder toepassen
- Nieuwe aspecten van jouw natuurlijke kracht ontdekken
De sleutel tot duurzame persoonlijke groei in jouw carrière ligt niet in het perfectioneren van jouw aangeleerd gedrag, maar in het ontwikkelen van jouw natuurlijke talent. Door bewust te kiezen voor deze weg, creëer jij niet alleen meer impact, maar ook meer voldoening in jouw werk.
*)Bij Enspireon werken uitsluitend coaches met zeer ruime ervaring
Benieuwd naar jouw natuurlijke talenten? Start nu met onze gratis carrière scorecard en ontdek in 10 minuten waar jouw kracht ligt. Ontvang direct een persoonlijk verslag met praktische tips om jouw talent te ontwikkelen. Begin hier aan jouw reis van prestatiekracht naar talent!
